Chụp cắt lớp vi tính với những bệnh nhân viêm phổi là một giải pháp được ưu tiên lựa chọn

Mở đầu bài viết, BS. Trần Văn Phúc kể lại câu chuyện về người đàn ông 73 tuổi ở Hồ Bắc đến bệnh viện khám sau khi xuất hiện triệu chứng sốt.

Tại đây, bác sĩ dùng tăm pông ngoáy họng, cho làm xét nghiệm RT-PCR để tìm virus vương miện mới, nhưng phải đợi vài ngày mới có kết quả. Tất cả các bệnh viện ở Hồ Bắc đều rất đông bệnh nhân. Vì thế mà bác sĩ khuyên người đàn ông về nhà nghỉ ngơi, không dùng thuốc hạ sốt để theo dõi nhiệt độ, kết quả xét nghiệm nCoV sẽ được thông báo qua điện thoại.

Tuy nhiên, 5 ngày sau bệnh của người đàn ông trở nặng. Đó là ngày đầu tiên của năm mới, người đàn ông sốt cao liên tục, khó thở, ho có nhiều đờm, đau nhức cơ thể và đau đầu. Cô con gái ở Vương quốc Anh sốt ruột, gọi điện cho cha, nhưng hơi thở của ông quá ngắn đến nỗi 1 câu phải ngắt ra thành nhiều đoạn rời rạc; ước chừng 40 – 50 lần mỗi phút.

Buổi sáng hôm sau, người vợ phải đưa chồng đến viện, họ ra đi lúc 9 giờ sáng, trở về nhà lúc hơn 7 giờ tối. Bác sĩ nói rằng bệnh viện không còn giường. Khu điều trị ngoại trú cũng không còn một chỗ trống. Cô con gái ở bên Anh gọi điện cho thị trưởng thành phố Vũ Hán yêu cầu can thiệp. Nhưng Thị Trưởng cũng không thể sắp xếp được giường nằm cho người đàn ông.

Kết quả RT-CPR trả lời người đàn ông này âm tính với nCoV. Sau đó, bác sĩ hướng dẫn người vợ chăm sóc chồng tại nhà với phần nội dung ngắn gọn, dễ hiểu.

Song, từ giữa tuần thứ 2 sau cơn sốt, người đàn ông trở nặng hơn rất nhiều, việc thở ngày càng khó khăn. Cuối tuần thứ 2 bước sang tuần thứ 3, người vợ kể lại mũi người chồng chỉ có thể phập phồng mà dường như không có không khí. Người vợ phải đưa chồng đến viện.

Bác sĩ nhìn vào CT ngực thấy phổi lốm đốm trắng gần hết. Người bác sĩ đó nói rằng bệnh nhân cần được nhập viện, nhưng bác sĩ khác đã ngăn lại, nói rằng bệnh nhân âm tính với nCoV, không đủ tiêu chuẩn nhập viện theo quy định, bệnh viện cũng không còn giường. Vì vậy, người đàn ông phải nằm điều trị tại khoa cấp cứu 5 ngày, thở ôxy qua mặt nạ và chăm sóc hút đờm rãi, thêm thuốc lợi tiểu và truyền dịch.

Điều trị ở viện đến ngày thứ 6, người đàn ông chưa thấy dấu hiệu đỡ nên muốn trở về nhà để sống nốt những ngày ngắn ngủi cuối đời, ông cũng không muốn người vợ vất vả hay nhiễm bệnh. Sau khi trở về nhà, bác sĩ của phường cũng đến khám xét hàng ngày, cho thuốc và chăm sóc.

Thật may mắn, từ khi về nhà bệnh tình của người đàn ông thuyên giảm dần, khi bệnh viện thông báo kết quả xét nghiệm lại dương tính với nCoV, thì cũng là lúc người đàn ông 73 tuổi bắt đầu khỏi bệnh.

…

Câu chuyện này tôi đọc được trên mạng xã hội từ chia sẻ của người con gái.

Rõ ràng, người đàn ông đã được làm PCR một lần, nhưng không phát hiện ra virus nCoV. Thời điểm đó là đầu tháng 2, tiêu chuẩn chẩn đoán COVID-19 vẫn phải là xét nghiệm nCoV dương tính, trong khi vai trò của CT phổi đã bắt đầu được các chuyên gia đề cập.

Ngày 3 tháng 2 năm 2020, Giáo sư Trương Tiểu Xuân – Phó Giám đốc Trung tâm Hình ảnh Y học của Bệnh viện Trung Nam thuộc Đại học Vũ Hán, người đang ở tuyến đầu phòng chống dịch bệnh COVI-19, Giáo sư đăng một dòng trạng thái trên Webchat làm dấy lên mối quan tâm rộng rãi trong cộng đồng y khoa.

CT. Scanner được khuyến cáo mạnh mẽ là phương pháp chẩn đoán viêm phổi do vi rút vương miện mới.

Theo Giáo sư Xuân, xét nghiệm gen là tiêu chuẩn vàng để chẩn đoán nCoV, nhưng hạn chế của phương pháp là độ đặc hiệu cao nhưng độ nhạy thấp, để tránh trường hợp âm tính giả thì chụp cắt lớp vi tính với những bệnh nhân viêm phổi là một giải pháp được ưu tiên lựa chọn.

Ngày 12 tháng 2 năm 2020, Ủy ban Y tế Quốc gia Cộng hòa Nhân dân Trung Quốc đã chỉnh sửa phác đồ chẩn đoán và điều trị nCoV - Phiên bản 5 – bắt đầu từ phiên bản này chính thức cập nhật tiêu chuẩn chẩn đoán bằng chụp CT phổi.

Ngay lập tức số bệnh nhân mắc mới tăng gấp 10 lần: với 14.840 ca công bố sáng 13/2.

CT chẩn đoán viêm phổi do nCoV có độ nhạy = 98% so với xét nghiệm RT-PCR = 71%.

Đó là số liệu rút ra từ nghiên cứu của Yicheng Fang và cộng sự. Lí do RT-PCR có độ nhạy thấp, được nhóm tác giả giải thích:

1/- có thể công nghệ xét nghiệm gen với virus này chưa được hoàn thiện;

2/- sai số khi làm xét nghiệm;

3/- tải lượng vi rút trong cơ thể bệnh nhân ở thời điểm làm xét nghiệm thấp;

4/- lấy mẫu không đúng kĩ thuật.

Từ những kết quả nghiên cứu, Ủy ban Y tế và Sức khỏe Quốc gia Trung Quốc nhận định mặc dù xét nghiệm RT-PCR vẫn là tiêu chuẩn vàng để chẩn đoán viêm phổi do nCoV, CT ngực không đặc hiệu nhưng độ nhạy cao, vì thế CT đã được đề xuất là bằng chứng chính để chẩn đoán lâm sàng. CT cũng cho phép đánh giá mức độ nghiêm trọng của bệnh viêm phổi do nCoV để hướng dẫn quản lí lâm sàng.

Theo BS. Trần Văn Phúc (BV Đa khoa Saint Paul)